«بسمه تعالی»
حکمت و دلیل زیارت چیست؟ آیا زیارت همان دیدن است؟
زیارت از ریشۀ «زَور» و به‌معنای میل به چیزی و عدول از چیز دیگر است.[1] به تمایل و گرایش باطنی نسبت به شخص یا چیزی، همراه با تعظیم و تکریم او، زیارت گفته می شود. حقیقت انسان روح اوست که هیچ گاه فانی نمی شود، لذا زائری که پس از مرگ بزرگی، او را زیارت می کند در حقیقت موجود زنده ای را زیارت کرده و به او تمایل و گرایش پیدا کرده و او را مورد تکریم و تعظیم قرار داده و از او استمداد می کند. پس زیارت ارتباط زنده با زنده است. زیارت دارای آثار و فواید فراوان فردی و اجتماعی است که برخی از آنها عبارت اند از: ارتباط با انسان کامل، اظهار ایمان و ارتباط با خدا، تکریم و تعظیم اهل بیت، کاهش و فروکش انجام اعمال خلاف و اتحاد و همدلی در مقابل دشمنان.
برخی معتقدند زیارت به‌معنای قصد و توجه است. به‌عبارتی قصدِ دیدن زیارت‌شونده است به‌منظور گرامیداشت و ارج‌گزاری و انس‌گیری با او.[2]زائر را بدین دلیل زائر می‌گویند که وقتی به زیارت تو می‌آید، از غیر تو رو برمی‌گرداند.»[3]معنای زیارت، فقط قصد خالی نیست؛ بلکه قصدی است که با هدف اکرام و تعظیمِ زیارت‌شونده و انس‌گیری با او صورت می‌پذیرد. در اصطلاح دینی، زیارت تمایلی است که علاوه بر میل و حرکت حسی، قلب هم گرایش جدی پیدا کند».[4] پس زیارت در مرتبۀ کامل خود، همانا توجه قلبی، روحی، فکری، اخلاقی و عملی به زیارت‌شونده را به‌همراه دارد.
[1]. ابن‌فارس، مقاییس اللغة، ج۳، ص۳۶. راغب گوید: «زور، به‌فتح ز، بالاى سینه است. زُرتُ فلانا؛ (او را زیارت کردم)، یعنى با سینه‌ام وى را ملاقات کردم» (راغب اصفهانی، فردات، ص۳۸۶ و ۳۸۷).
[2]. فیومی، مصباح المنیر، ج۲، ص۲۶۰.
[3]. الزائر لانه اذا زارک فقد عدل من غیرک (مقاییس اللغة، ج۳، ص۳۶).
[4]. طریحی، مجمع البحرین، ج۱، ص۳۰۵.